O tym co nieprzetłumaczalne-czyli idiomy w tłumaczonych tekstach

Idiomy są to zwroty i wyrażenia typowe tylko i wyłącznie dla danego języka-języka źródłowego, których nie można przetłumaczyć, gdyż nie mają odpowiedników w języku, na który chcemy je przetłumaczyć-język docelowy. Znaczenie idiomu nie wywodzi się ze znaczenia poszczególnych tworzących go słów- idiom występuje jako całość. Rozróżniamy następujące rodzaje idiomów: kolokwializmy, slangi, aluzje, przysłowia oraz czasowniki frazowe, które opisujemy w skrócie poniżej:

Kolokwializmy to wyrażenia, które raczej nie występują w języku formalnym. Często używane w rozmowach codziennych.

Przysłowia z kolei to krótkie, powszechnie znane powiedzenia ludowe, które często zawierają mądrość ludową, prawdę oraz poglądy, które przekazane są  w formie przenośni z pokolenia na pokolenie.

Slang to raczej nieformalne słowa lub wyrażenia, które nie uważamy  za standardowe użycie języka.  Zazwyczaj obniżają one poziom poważnej rozmowy.

Aluzje z kolei bezpośrednio odnoszą się do jakiegoś miejsca czy wydarzenia.

Czasowniki frazowe są z kolei  połączeniem czasownika i przyimka, czasownika i przysłówka lub czasownika z przysłówkiem i przyimkiem i zazwyczaj używane są w nieformalnie w mowie potocznej.

Niektóre idiomy wydają się być nieprzetłumaczalne, dlatego są zmorą dla tłumaczy.  Podczas nauki języków to zazwyczaj idiomy sprawiają Polakom wielki trud. Powodem są różnice kulturowe. Wiele idiomów nawiązuje do wydarzeń historycznych danego kraju, których niektórzy Polacy w ogóle nie znają. Jednocześnie niektórych polskich idiomów nie da się przetłumaczyć na inny język. W związku z tym tłumacz tłumaczący taki nieprzetłumaczalny idiom musi znaleźć jak najbardziej zbliżonej znaczeniowo frazy. Idiomy również ubarwiają język, bez idiomów nie byłby tak interesujący. Użycie ich w tekście wzbogaca treść. Idiomy używane są w literaturze pięknej, w poezji, Biblii, idiomy w reklamach, rzadko w tekstach technicznych, specjalistycznych czy naukowych. Bardzo trudno przetłumaczyć idiomy w tekstach kultury.  Kiedy w ręce tłumacza trafia tekst, w którym jest mnóstwo idiomów, a tłumaczenie ma trafić do odbiorcy w Chinach, Japonii, czy jakiegokolwiek kraju arabskiego, to sprawa staje się bardzo poważna i odpowiedzialna- tłumacz stoi wówczas przed wyzwaniem. Jak sobie poradzić z tłumaczeniem, które zawiera idiomy w tekstach kultury? https://tlumaczenia-przysiegle.com.pl/tlumaczenia-specjalistyczne/

Często wspomina się o tym, że doskonały przekłady to wielka sztuka, a tłumacze to artyści. Nie inaczej jest z tłumaczeniem idiomów, które czasami wydają się być niemożliwe do przetłumaczenia. Jak przetłumaczyć idiomy w tekstach kultury: „piąte koło u wozu” ” ręka rękę myje” ” urwanie głowy ” „flaki z olejem ” „włosy stają dęba” „na czarną godzinę” „trafił kulą w płot” To tylko kilka podstawowych synonimów, z którymi niejednokrotnie musi zmierzyć się tłumacz, dla którego przetłumaczenie idiomów w reklamach, czy idiomów w tekstach kultury jest wielkim wyzwaniem. Wiemy doskonale, że nie ma krótkiego ani łatwego sposobu na ich przetłumaczenie, ale profesjonalny tłumacz z pewnością znajdzie odpowiednie wyjście, aby tłumacząc idiomy w reklamach oraz idiomy w tekstach kultury nadać im wierny sens. Wielkim wyzwaniem dla tłumaczy są też idiomy zawarte w tytułach. Dosłowne tłumaczenie lub nadanie polskiego odpowiednika idiomu znajdującego się w tytule nie zawsze może nawiązywać do treści filmu, serialu, książki czy utworu muzycznego. Tłumacze zdają sobie sprawę, że nie ma złotego środka na 100% radzenie sobie z idiomami podczas ich tłumaczenia.  Tłumacz musi mieć wielką świadomość językową, musi być bardzo ostrożny podczas tłumaczenia. Musi też z uwagą przeczytać tekst źródłowy oraz ten już przetłumaczony, wówczas łatwiej jest wychwycić miejsca, w których pojawiają się idiomy  w tekstach źródłowych. W przypadku tłumaczenia idiomów w tekstach kultury raczej tłumacz nie tłumaczy ich dosłownie, a jedynie traktuje jako całość i szuka odpowiedniego słowa podczas przekładu, który spowoduje ten sam efekt. https://tlumaczenia-przysiegle.com.pl/

Wielkim wyzwaniem dla tłumaczy są również tłumaczenia idiomów w reklamach, które są   zazwyczaj użyte hasła w oparciu o grę słów w odniesieniu do odpowiedniej kultury. Idiomy w reklamach powodują, że bardzo szybko zapamiętamy mało atrakcyjne produkty reklamowane. Okazuje się jednak, że idiomy w reklamach w języku wyjściowym nie mają identycznego zastosowania w języku obcym.  W związku z tym tłumacz musi wykazać się wielkim wyczuciem. Musi zrobić rozpoznanie, czy dany idiom w reklamach jest często używany w języku na który jest tłumaczony idiom i czy jego wydźwięk jest taki sam dla każdego.   Jeśli tłumaczenie idiomów w reklamach jest przetłumaczone dosłownie, może okazać się, hasło reklamowe nie wywoła identycznej reakcji jak oryginał i dodatkowo produkt straci w oczach odbiorcy. Dlatego tłumaczenie idiomów w reklamach, jest wielkim wyzwaniem i wymaga tłumaczenia przez tłumacza zajmującego się tłumaczeniem marketingowym. To samo dotyczy związków frazeologicznych w tekstach kultury. Jest ono również trudne i wymaga dużej umiejętności oraz stanowi wielkie wyzwanie dla tłumacza. Związki frazeologiczne to najkrócej mówiąc krótkie wyrażenia, które mają charakter przenośny. Przykładowo jeśli powiemy, że rzucamy na coś okiem, nie robimy sobie krzywdy, a po stwierdzeniu że pocałowaliśmy klamkę również nie mamy na myśli namiętnego pocałunku.  Związki frazeologiczne po angielsku oraz angielskie związki frazeologiczne to hasła w których nie można podmieniać słów na inne. Trudno jest je przetłumaczyć na j.angielski, bo cóż będzie znaczyło dla Anglika dosłowne przetłumaczenie frazeologizmu ” Nie zwracaj mi gitary” którego znaczenie dla nas jest oczywiste…..

https://tlumaczenia-przysiegle.com.pl/blog/